Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025)

“Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng” trong kỷ nguyên vươn mình

Chủ tịch Hồ Chí Minh - lãnh tụ vĩ đại của Đảng và nhân dân ta, là linh hồn của cách mạng Việt Nam. Người đã để lại cho đất nước, dân tộc ta những giá trị tinh thần vô giá, đặc biệt là đạo đức làm báo của Bác Hồ.

Sinh thời, khi trả lời phỏng vấn nhà báo Liên Xô Ruf Bersatxki, Người không nhận mình là nhà báo mà tâm sự: “Tôi là cây bút tiểu phẩm, nhà chính luận. Gọi là nhà tuyên truyền tôi cũng không tranh cãi, nhà cách mạng chuyên nghiệp là đúng nhất”⁽¹⁾. Thực tế cho chúng ta thấy, nhà cách mạng chuyên nghiệp, nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh tuy là hai danh hiệu nhưng cũng chỉ là một.

Bác Hồ bắt đầu viết báo từ rất sớm. Do hoàn cảnh hoạt động cách mạng phải ra nước ngoài, do vậy Người đã viết báo bằng tiếng nước ngoài, trước hết là chữ Pháp, chữ Anh và sau đó là chữ Hán. Nếu không tính những đoạn tin trên báo Đời sống thợ thuyền (La Vie Ourùere), kể từ bài báo đầu tiên “Vấn đề dân bản xứ” đăng trên báo L’Humanite của Đảng Xã hội Pháp ngày 02/8/1919 cho đến bài “Nâng cao trách nhiệm chăm sóc và giáo dục thiếu niên” đăng trên báo Nhân dân ngày 01/6/1969, trong 50 năm đó Bác đã để lại hơn 2.000 bài báo, các bài viết đề cập đến các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hóa, lịch sử tư tưởng, đạo đức… trong cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Tất cả các bài viết báo của Bác đã trở thành tài sản vô giá của dân tộc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”⁽²⁾. Người từng căn dặn: “Mỗi bài báo là một tờ hịch cách mạng”, “Người không có đạo đức tốt thì không thể là nhà báo tốt”.

Báo chí cách mạng Việt Nam được soi sáng bởi học thuyết Mác-Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đã làm tròn sứ mệnh là người tuyên truyền tập thể, cổ động tập thể và tổ chức tập thể. Báo chí thực sự đồng hành cùng những bước đi lên quật khởi của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ 20 và đang là một lực lượng hùng hậu cùng Đảng và nhân dân ta trên con đường dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, vững bước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

Ngay từ khi mới ra đời, trong nước chưa có một tổ chức Đảng thống nhất, dân tộc trong đêm đen nô lệ, Báo Thanh Niênđã làm bổn phận của người khai sáng, truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, hệ tư tưởng cách mạng và tiến bộ nhất của loài người vào Việt Nam. Từ khi có Đảng, báo chí là một ngọn cờ của Đảng, làm chiếc cầu nối giữa Đảng và phong trào cách mạng; giữa Đảng và quần chúng nhân dân lao động. Báo chí cách mạng Việt Nam nhanh chóng thể hiện rõ vai trò là một lực lượng tiên phong của cách mạng.

Có thể khẳng định, báo chí cách mạng Việt Nam đã có bước phát triển vượt bậc về số lượng, chất lượng, ảnh hưởng sâu sắc trong đời sống xã hội. Báo chí không còn là những bài viết, những chương trình, những tác giả đơn lẻ, mà đó là sức mạnh của công luận, là gương mặt văn hóa của một quốc gia, là một phần tinh túy, thước đo mức sống trong xã hội hiện đại bước vào kỷ nguyên mới.

Nghiêm túc thực hiện những lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 100 năm qua, trung thành và gắn bó với sự nghiệp của Đảng, của dân tộc, “bằng cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén”, những người làm báo không ngại hy sinh, gian khổ, đẫm mình trong cuộc sống của đất nước, của nhân dân đã viết nên những tác phẩm báo chí chân thật, sống động góp phần tích cực vào sự nghiệp giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do và mang lại hạnh phúc cho nhân dân. Gần 40 năm đổi mới, đội ngũ báo chí cách mạng Việt Nam đã đem đến cơ hội lịch sử đưa đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Hoạt động báo chí đã diễn ra hết sức sôi nổi, phong phú, đa dạng. Tuyệt đại đa số các cơ quan báo chí đã thực hiện đúng sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Ðảng, Nhà nước; thông tin đúng đắn, kịp thời, đầy đủ về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của đất nước, các sự kiện lớn trong khu vực và trên thế giới, đáp ứng nhu cầu thông tin của nhân dân.

Báo chí tiếp tục đẩy mạnh thông tin tuyên truyền việc triển khai, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII vào cuộc sống; tuyên truyền đậm nét, sâu rộng, có tính lan tỏa cao các sự kiện chính trị, ngoại giao quan trọng, ngày lễ lớn của đất nước. Tiếp tục chủ động đẩy mạnh tuyên truyền về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Thông tin, tuyên truyền công tác điều hành, công tác triển khai thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu kinh tế - xã hội có nhiều đổi mới, sáng tạo theo hướng bám sát, phản ánh thực tiễn sinh động, từ đó phân tích, lý giải và đề xuất, kiến nghị các giải pháp để thúc đẩy việc tổ chức thực hiện hiệu quả, chất lượng hơn. Công tác thông tin, tuyên truyền bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch ngày càng đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả tích cực. Đặc biệt, báo chí đã đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền góp phần tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động trong toàn Đảng và cả hệ thống chính trị trong triển khai thực hiện tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; xác định là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, là công việc cần quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt và cần cả sự hy sinh lợi ích cá nhân để phục vụ lợi ích chung của đất nước.

Để thực hiện tốt sứ mệnh, thực hiện thành công mục tiêu “xây dựng nền báo chí, truyền thông chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại”, các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo cần bám sát nhiệm vụ công tác tư tưởng; tiếp tục tuyên truyền sâu sắc, toàn diện, kịp thời các chỉ thị, nghị quyết, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là tư tưởng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Báo chí phải góp phần kiến tạo không gian phát triển mới; đẩy mạnh tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị quan trọng, sự kiện lớn, ngày kỷ niệm trọng đại của đất nước năm 2025, nhất là Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Tích cực tuyên truyền, cổ vũ, khẳng định thành tựu, phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến, khơi dậy khát vọng cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám nói, dám chịu trách nhiệm vì công việc chung trong thời điểm sáp nhập, hợp nhất, sắp xếp đơn vị hành chính, lan tỏa tinh thần thi đua lao động sáng tạo tới mọi tầng lớp nhân dân. Tiếp tục khẳng định vai trò xung kích trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đấu tranh mạnh mẽ với các rào cản, trì trệ, góp phần tạo nền tảng vững chắc đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển mới.

Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam là dịp để chúng ta ôn lại và cùng tự hào về truyền thống vẻ vang của báo chí Việt Nam, tiếp tục làm tốt sứ mệnh cao cả là tiếng nói của Ðảng, Nhà nước và diễn đàn của nhân dân. Báo chí phải phát huy vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận và tạo sự đồng thuận xã hội, thiết thực xây dựng nền báo chí truyền thông ngày càng chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại,  đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình, thịnh vượng của dân tộc.

Hưng Thịnh

(1) Ruf Bersatxki (Liên Xô): Một lần gặp Hồ Chí Minh, Báo Văn nghệ, 1980.

(2) Hồ Chí Minh, Toàn tập, NXB CTQG, Hà Nội, 2000, tập 10, tr 616.